دسترسی ها

حسن کاظمی قمی نماینده ویژه ایران در امور افغانستان روز گذشته وارد کابل شد تا با مقامات طالبان دیدار کند. این اولین دیدار یک مسوول ایرانی بعد از سقوط دولت پیشین این کشور، از افغانستان است. او گفت که به دنبال آن است تا یک هماهنگی تازه میان کشورها در مورد افغانستان به میان آید. او همچنین تاکید کرد که  برخی کشورها با نام مبارزه با تروریسم به دنبال آغاز جنگ نیابتی در افغانستان هستند.نماینده ویژه ایران در رابطه با موضع این کشور درباره برسمیت شناختن دولت طالبان نیز تصریح کرد: ایران به خواسته‌های مردم افغانستان احترام می‌گذارد.

اما کاظمی قمی در این سفر چه اهدافی را دنبال می کند؟ خبرآنلاین در گفتگو با محسن پاک آیین کارشناس بین الملل و دیپلمات پیشین کشورمان به بررسی این سفر پرداخته ایم:

آقای کاظمی قمی به عنوان نماینده ای از ایران به افغانستان سفر کرده است. او در خلال این سفر چه هدفی را دنبال می کند؟

ما چند دغدغه مهم را در رابطه با افغانستان داریم. به اعتقاد من مهم ترین دغدغه ایران تداوم بی ثباتی در این کشور است. به این دلیل که بی ثباتی باعث ناامنی می شود که به سرعت می تواند به کشورهای همسایه از جمله ایران که دارای مرزهای طولانی با این کشور است سرایت کند.

وجود ناامنی می تواند بر همکاری های اقتصادی و سیاسی و بین المللی و فرهنگی تاثیر بگذارد. لذا بحث ایجاد ثبات و امنیت در افغانستان برای ما بسیار مهم است. ایران در کنار بقیه همسایگان مکررا تشکیل یک دولت فراگیر از طریق ارای مردم را مطرح می کند. چرا که اگر همه مردم و گروه های سیاسی حامی یک دولت باشند، دولت ثبات پیدا می کند و گروه های مخالف و قدرت های فرا منطقه ای مثل امریکا که کماکان چشم به این کشور دارد، نمی توانند اقدامی علیه دولت کابل انجام دهند.

همچنین بی ثباتی باعث ورود تعداد کثیری از مهاجران افغانستانی به کشورمان می شود که کار را مشکل می کند. ما از طرفی تلاش می کنیم که میزبان خوبی برای آنها باشیم. اما از سویی با وجود تحریم های ظالمانه و مشکلات اقتصادی در داخل نمی گذارد که ما پذیرای تعداد زیادی از مهاجران و پناهندگان از افغانستان باشیم. به صورت طبیعی سترش مهاجرت ها که در سایه ناامنی می تواند محقق شود، معضل مهمی است.

ما به دنبال این هستیم که ارامش و ثبات به افغانستان برگردد و مهم ترین دغدغه ما هم همین هست. فکر می کنم مهم ترین بحث آقای کاظمی قمی در سفر به کابل هم همین است.

به غیر از این دغدغه که به تشکیل دولت فراگیر در افغانستان بر می گردد، ایران چه نگرانی های دیگری در قبال افغانستان به عنوان یکی از مهم ترین همسایگان خود دارد؟

ما شاهد قدرت گرفتن تدریجی داعش هم هستیم. البته آنها به تنهایی قدرتی نیستند اما با حمایت های امریکا که آنها را از سوریه به عراق و افغانستان منتقل کرد، مشکل ساز است. وجود داعش و ترورهای کور این گروه علیه مردم شیعه و سنی افغانستان با هدف ایجاد تفرقه و بی ثباتی موضوع مهمی است. ما نگران این موضوع هستیم ولی همه به بحث بی ثباتی و ناامنی در افغانستان بر میگردد که نیازمند یک دولت قدرتمند و قوی است.

به طور طبیعی ما روابط دو جانبه گسترده ای با افغانستان همیشه داشته و داریم. به خصوص در حوزه اقتصادی، افغانستان وارد کننده کالاهای ایرانی در حجم بزرگ است. ما به دنبال ایجاد راه های متنوع ترانزیتی برای ارتباطات نزدیک با افغانستان و تامین نیازمندی های افغانستان و پیشرفت های اقتصادی هستیم.

مهم ترین آثار عدم وجود دولت فراگیر عدم مقابله با تروریسم و ایجاد ناامنی در کشور است که بر روی همکاری های دو کشور اثر می گذارد. افغانستان یکی از بازارهای سوخت ایران است و ما می خواهیم که این ارتباطات در حوزه انرژی ادامه پیدا کند. در مورد حق سهم در مورد آب اختلاف نظر هایی داریم که باید با طالبان یا هر دولت دیگری صحبت کنیم.

در مجموع منافع دو کشور در ارتباط با یکدیگر متنوع است. در طول تاریخ هم دو کشور همیشه کنار هم بوده اند و ایجاد ثبات و امنیت می تواند به تثبیت مناسبات دوستانه کمک کند. آنچه مد نظر ما است، احترام به نظر مردم است. هر دولتی که مردم آن را بپذیرند ما هم آنها رامی پذیریم.

هفته قبل صحبت هایی در مورد این میشد که احمد مسعود، پسر احمد شاه مسعود که مقاومت پنجشیر را اداره می کند، به ایران امده است. ایا ایران قصد حمایت یا سازش با او را دارد؟

به نظر من نمی رسد و شواهد هم نشان نمی دهد که ایران در حال حاضر به دنبال اقدامات تحریک آمیز در افغانستان و حمایت از یک یا چند گروه علیه طالبان باشد. در عین حال مذاکرات خود را به طور هماهنگ با طالبان و گروه های دیگر حاضر در این کشور دنبال می کنیم تا کمک به ایجاد ثبات و امنیت کنیم.

ما همیشه در کنار گروه های متفاوت افغان بودیم. بر اساس این تجربه ما می دانیم که همکاری و ارتباط گروه های سیاسی با یکدیگر نه تنها باعث ثبات در افغانستان می شود که از دخالت کشورهای فرا منطقه ای در افغانستان جلوگیری می کند. به خصوص کشورهایی که به دنبال هژمونی در این کشورند. با توجه به این مسائل ما ارتباط خوبی با گروه ها داریم. اما به معنی ان نیست که گروه ها را علیه دولت طالبان تحریک کنیم. ما به دنبال آن هستیم که همه آنها متحد شوند علیه دشمن مشترک داخلی که داعش و تروریسم است و دشمن مشترک خاری که ایالات متحده است.