دسترسی ها

بخشی از مصاحبه رئیس انجمن دوستی ایران و افغانستان در میزگرد افغانستان و آینده آن در دفتر نشر فرهنگ اسلامی

یکی از موضوعات مهم حضور مهاجران افغانستانی در ایران است. این یک دامنه بی بدیل و ممتد فرهنگی است که برای ما به وجود آمده و فارغ از مرزبندی های سیاسی و جغرافیایی که امروز داریم، فرصتی در اختیار هر دو ملت ایران و افغانستان قرار داده است، اما به دلایلی که یا جو سیاسی و امنیتی در افغانستان یا مشکل معاش و اقتصاد و یا هر چیز دیگر بوده، امروز تعداد زیادی از جوان های افغانستان به دنبال معیشت یا خانواده های افغانی برای ایجاد امنیت برای خودشان به ایران سفر کرده اند.

بیش از ۱۵ میلیون نفر از مردم افغانستان به ایران آمدند و برگشتند و مدت ها در ایران زندگی کردند. امروز بیش از سه میلیون نفر از  مردم افغانستان در ایران ساکن هستند. در میان آن ها عالم دینی، فرهیختگان و نخبگان علمی و فرهنگی، بیش از ۱۰ هزار دانشجو و ۲۰ هزار فارغ التحصیل دانشگاهی، ۳۵۰ هزار دانش آموز وجود دارد. نزدیک ۱۰ هزار عالم دینی مشغول درس و بحث هستند. این ها همه ظرفیت و بسترهای فرهنگی هر دو ملت می باشد. مقدار زیادی کتاب بین ایران و افغانستان تبادل شده است. سالانه ده ها گروه فرهنگی، علمی، آموزشی از استان های ایران به افغانستان سفر می کنند یا از افغانستان به ایران می آیند. به نظر من این یک ظرفیت زنده و حاضر است.

ممکن است راجع به وضعیت سیاسی اجتماعی و موارد مشابه نیز بتوانیم صحبت کنیم. این ها همه مهم هستند، اما چیزی که ممکن است فوریت داشته باشد، ظرفیتی است که مهاجران افغانستانی و کسانی که از افغانستانِ امروز ساکن ایران هستند به صورت بالقوه دارا می باشند و این فرصت می تواند به عنوان یک بستر بسیار سازنده و پویا و مستمر برای تبادل فرهنگی قلمداد شود. برای مثال امروز در عرصه بسیاری از رسانه ها آنهایی که از ایران برگشتنه اند رسانه ها را در افغانستان مدیریت می کنند، اعم از رسانه های نوشتاری و دیداری و شنیداری. در بخش هنر نیز همین افراد سینما و تئاتر را اداره می کنند. از همه مهمتر تعداد قابل توجهی از کسانی که سالها در ایران زندگی کردند و درس خواندند امروز دانشگاههای افغانستان را نیز اداره می کنند. بیش از ۸۰ دانشگاه خصوصی امروز در افغانستان مجوز گرفته و کار می کند. ظرفیت های فرهنگی در افغانستان فوق العاده عالی است. هیچ کشوری مثل جمهوری اسلامی ایران نمی تواند در عرصه کارهای علمی و آموزشی با افغانستان به عنوان یک حامی عمل کند. خود افغانستان هم این را کاملاً اطلاع دارد. امروز ۱۰ میلیون نفر دانش آموز در افغانستان مشغول به تحصیل هستند. دامنه این تعداد روز به روز افزون تر می شود، اما ظرفیت پذیرش دانشگاه ها در افغانستان، بیش از ۱۴۰ هزار نفر نیست و حدود ۵۰ هزار نفر هم توسط موسسات خصوصی عالی جذب می شوند. و امروز ایران می تواند در عرصه های علمی، آموزشی، فرهنگی و هنری همکاری و تبادل وسیعی و گسترده ای را با ملت افغانستان پیگیری کند.