دسترسی ها

شفقناافغانستان-مولوی دکتر احمدشعیب مسلم‌یار استاد حوزه اهل سنت در بلخ و استاد تاریخ دانشگاه دولتی سمنگان افغانستان در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار شفقناافغانستان نگاه عالمان اهل سنت را نسبت به قیام عاشورا تحلیل کرد، درباره‌ی چگونگی برگزاری عزاداری محرم در مناطق اهل سنت و مناطق مشترک اهل سنت و شیعیان افغانستان سخن گفت و عاشورا را پیام‌رسان اخوت و برادری مردم افغانستان خواند.

وجوب محبت اهل بیت پیامبر بر مسلمانان

مولوی مسلم‌یار با تلاوت آیات ۳۱ سوره آل عمران و ۲۱ سوره احزاب گفت: علمای اهل سنت درمورد حادثه عاشورا و جایگاه اهل بیت این آیات متبرکه را مبنا قرار می‌دهند و علامه آلوسی یکی از علمای مشهور و مفسرین بزرگ اهل سنت محبت اهل بیت پیامبر علیه الصلات والسلام را بر مسلمانان واجب می‌داند. همچنین امام شافعی رحمه الله علیه می‌گوید: اگر رفض، محبت آل پیامبر باشد ثقلان یعنی انس و جن شهادت بدهد که من به تحقیق رافضی هستم. همچنین وقتی به تفاسیر و متون معتبر اهل سنت مراجعه می‌کنیم می‌بینیم محبت اهل بیت در اکثر روایات ما آمده است و از برخی آیات به شکل صریح و ضمنی استبناط شده که اهل بیت پیامبر علیه الصلات و والسلام نزد اهل سنت جایگاه ویژه دارد.

استواری حرکت امام حسین(ع) براساس دستورات خداوند متعال

او با تکیه بر جایگاه و محبت اهل بیت نزد اهل سنت ادامه داد: براین اساس، نگاه اهل سنت به حادثه عاشورا از جهاتی با نگاه برادران اهل تشیع ما نزدیک است. اهل سنت براین باورند که یزید ظلم و طغیان و سرکشی را به حد رساند و حکومت اسلامی را از مسیر اصلی‌اش که اقامه‌ی عدالت و نظام مبتنی بر احادیث بود خارج کرد. بنابراین، علمای اهل سنت ازجمله امام شافعی و علامه تفتازانی و ابن جوزی و ده‌ها عالم دیگر معتبر اهل سنت یزید را ستمکار می‌دانند و در عبارت‌ها و واژه‌های مختلف ملعون، قاتل، ظالم و جنایتکار گفته‌اند. آنها معتقدند قیام عاشورا و حرکت امام حسین براساس دستورات خداوند متعال استوار بوده و امام حسین عملاً ناظر و شاهد بود که حکومت اسلامی و نظامی که جدّ و پدرش بنا کرده بودند به مسیر انحراف رفته است؛ بنابراین، حرکت کرد تا حکومت اسلامی را از انحنا، انحراف و کجی نجات بدهد. امام حسین گرچند علی الظاهر در این حادثه به شهادت رسید و آن حادثه المناک به وقوع پیوست، اما به باور علمای اهل سنت و آزاداندیشان جهان، مکتب آزادگی و ایستادن در مقابل ظلم و ستم را از خود به جای گذاشت. یعنی نگاه ما به عاشورا، کربلا و امام حسین به عنوان یک مکتب است؛ مکتبی که درسش آزادگی، شهامت، ایستادگی در مقابل ظلم و جنایت و بی عدالتی است.

زندگی برادروار اهل سنت و اهل تشیع افغانستان

وی زندگی برادروار اهل سنت و اهل تشیع را ویژگی تاریخی و ممتاز مردم افغانستان شمرد و گفت: چه از زمان‌های قدیم، چه در دوران معاصر بین جماعت اهل سنت و اهل تشیع در افغانستان یک هماهنگی و برادری و تقریب وجود داشته است و پیوسته برادروار باهم زندگی کرده‌اند. مردم افغانستان چه اهل سنت چه اهل تشیع، در اتفاقات مهم و تحولات بسیار اساسی و افتخاراتی که ملت افغانستان دارد ازجمله جهاد برحق دربرابر متجاوزین قوای سرخ شوری و قبلاً درمقابل قوای انگلیس، کنار هم بودند. به این ترتیب، در افغانستان پیوسته و همواره جز درموارد محدود بین این دو فرقه بزرگ اسلامی برادری دوستی و اخوت استوار بوده و این اخوت و برادری و دوستی سبب شده که اهل سنت در ایام عاشورا در ماه محرم کنار عزاداران حضرت امام حسین رضی الله عنه قرار داشته باشند.

شمال افغانستان الگوی تقریب و همگرایی

مولوی دکتر احمدشعیب مسلم‌یار در سخنانش به برادری و همدلی اهل سنت و تشیع ساحه‌ی شمال افغانستان اشاره کرد و تأکید کرد: من می‌توانم به‌صراحت شمال افغانستان را به عنوان الگو معرفی کنم که شمال افغانستان به‌ویژه ولایت بلخ مرکز تقریب و همگرایی است. ما که باشنده شهر مزار شریف از ولایت بلخ هستیم و سال‌ها خطیب و عالم دین آن‌جا بودیم مجالس مشترکی را به تاریخ دهم ماه محرم که درواقع همان روز عاشوراست با حضور جمعی از علمای اهل سنت و اهل تشیع برگزار و در رابطه با معارف کربلای حسینی صحبت می‌کردیم.

او افزود: درمجموع، مردم اهل سنت افغانستان در قضیه کربلا و روز شهادت سیدنا حضرت امام حسین رضی الله عنه همان موقفی را دارند که برادران اهل تشیع دارند با این تفاوت که جماعت اهل سنت با برگزاری مراسم خیرات و صدقات ختم می‌کنند و دعا و مجالس دعا برگزار می‌کنند و همچنین در تکایا کنار برادران تشیع خود قرار می‌گیرند. حتی در مناطقی از افغانستان که اهل سنت حضور دارند و جماعت اهل تشیع نیستند هم مردم در روز دهم محرم مجالس و محافلی می‌گیرند که مردمی است.

قیام عاشورا برای تمام آزادی‌خواه جهان

وی قیام عاشورا را قیامی متعلق به تمام انسان‌های تاریخ قلمداد کرد و گفت: قیام عاشورا که به رهبری سیدنا حضرت امام حسین رضی الله عنه صورت گرفت تنها نه برای تشیع و نه برای تسنن، بلکه برای تمام انسان‌های آزادی‌خواه جهان است. امام حسین پرچمدار حرکتی است که تا دنیا باقی است برای آزادگان در سراسر دنیا پیام دارد. اگر فردی در اروپا، امریکا، شمال افریقا یا در چین بخواهد در مقابل نظام مستبدی حرکت بکند باید به مکتب و قیام امام حسین مراجعه کند که جرأت و شهامت و حق‌گویی و جان‌دادن به خاطر هدف را درس می‌دهد. مطالعات تاریخی ما نشان می‌دهد که آزادی‌خواهان در جاهای مختلف وقتی می‌خواهند به مردم یک مثال زنده‌ از مقاومت و سرسختی و شهامت ارائه کنند به قیام امام حسین رضیه الله عنه مراجعه می‌کنند.در ضمن، بر این مسئله تأکید دارم که امام حسین رضی الله عنه را تنها در قیامش نی، بلکه در زندگی‌اش تقوا و جهاد و پاکی و همه عملکردش الگو قرار بدهیم که یکی از الگوهای عملی زندگی مردم افغانستان بعد از پیامبر خداست.

عاشورا پیام‌رسان اخوت و برادری

مولوی مسلم‌یار درباره چگونگی تقویت همگرایی و برادری توضیح داد: یک سلسله اصولی هست که خوشبختانه در این سال‌های اخیر رعایت شد و با وجود اینکه جریان‌های تکفیری و افراطی در افغانستان فعال شده‌اند و کوشش می‌کنند روابط بین تشیع و تسنن را به‌هم بزنند، بیداری و هوشیاری مردم افغانستان به‌ویژه علمای تشیع و تسنن سبب شده کاری کرده نتوانند و محافل به صورت وزین و شأن‌دار برگزار شود و هردو فرقه بزرگ اسلامی شرکت کنند. به هرصورت تقریب و همگرایی و اخوت اسلامی در افغانستان نسبت به سایر کشورهای منطقه ممتاز و ویژه است و این لطف پروردگار است و هربار که عاشورا می‌شود یک فضایی ایجاد می‌شود که این پیام اخوت و برادری با الهام از مکتب امام حسین درس داده شود.

او افزود: حرف ما همیشه این بوده که مقدسات اهل سنت خصوصاً خلفای راشدین مورد حرمت و احترام قرار بگیرند و به فرقه‌هایی که اهل غلو اند اجازه داده نشود در مراسم روضه‌خوانی و عزاداری به ساحات مقدس اهل سنت توهین و تحقیر کنند. همچنین این جهت قضیه به علمای اهل سنت گفته شده که در کنار برادران اهل تشیع خود قرار داشته باشند. هرسال محرم فرصتی است برای بیداری، آگاهی، هوشیارشدن و عمل صالح انجام‌دادن.